Inhoud
- Wat is een obsessief-compulsieve stoornis?
- Wat veroorzaakt OCS?
- Wat zijn de symptomen van OCS?
- Hoe wordt de diagnose OCS gesteld?
- Hoe wordt OCS behandeld?
- Kernpunten over OCS
- Volgende stappen
Wat is een obsessief-compulsieve stoornis?
Obsessief-compulsieve stoornis (OCS) is een veel voorkomende angststoornis. Het veroorzaakt onredelijke gedachten, angsten of zorgen. Een persoon met OCS probeert deze gedachten te beheersen door middel van rituelen.
Regelmatig storende gedachten of beelden worden obsessies genoemd. Ze zijn irrationeel en kunnen grote angst veroorzaken. Redeneren helpt niet om de gedachten te beheersen. Rituelen of dwanghandelingen zijn handelingen die de obsessieve gedachten helpen stoppen of verlichten.
Wat veroorzaakt OCS?
Deskundigen zijn niet zeker van de exacte oorzaak van OCS. Genetica, hersenafwijkingen en de omgeving spelen vermoedelijk een rol. Het begint vaak in de tienerjaren of in de vroege volwassenheid. Maar het kan ook in de kindertijd beginnen. OCS treft mannen en vrouwen in gelijke mate. Het lijkt in gezinnen te werken.
Andere angstproblemen, depressie, eetstoornissen of middelenmisbruik kunnen optreden bij OCS.
Wat zijn de symptomen van OCS?
Obsessies zijn ongegronde gedachten, angsten of zorgen. Ze komen vaak voor en veroorzaken grote angst. Redeneren helpt niet om de obsessies te beheersen. Veel voorkomende obsessies zijn:
- Een sterke fixatie met vuil of ziektekiemen
- Herhaalde twijfels (bijvoorbeeld over het uitzetten van de kachel)
- Een behoefte om dingen in een heel specifieke volgorde te hebben
- Gedachten over geweld of iemand pijn doen
- Lange tijd besteden aan het aanraken van dingen of tellen
- Bevestiging met volgorde of symmetrie
- Aanhoudende gedachten aan vreselijke seksuele handelingen
- Last van gedachten die indruisen tegen persoonlijke religieuze overtuigingen
Hoewel je misschien weet dat de gedachten onredelijk zijn en niet te wijten zijn aan problemen uit het echte leven, is het niet genoeg om de ongewenste gedachten te laten verdwijnen.
Compulsies zijn repetitieve, geritualiseerde handelingen. Ze zijn bedoeld om angst veroorzaakt door de obsessie (s) te verminderen. Voorbeelden zijn:
- Herhaaldelijk handen wassen (vaak 100+ keer per dag)
- Controleren en opnieuw controleren om er zeker van te zijn dat een deur vergrendeld is of dat de oven bijvoorbeeld is uitgeschakeld
- Strikte regels volgen, zoals elke dag kleding in dezelfde volgorde aantrekken of de kruiden alfabetiseren, en boos worden als de volgorde wordt verstoord
Dwanghandelingen kunnen buitensporig, storend en tijdrovend worden. Ze kunnen het dagelijks leven en relaties verstoren.
Mensen kunnen situaties vermijden waarin ze hun obsessies onder ogen moeten zien. Sommigen proberen alcohol of drugs om zichzelf te kalmeren.
Hoe wordt de diagnose OCS gesteld?
OCS wordt gediagnosticeerd tijdens een lichamelijk en psychiatrisch onderzoek wanneer obsessies en dwanghandelingen:
- Neem elke dag minstens een uur in beslag
- Zijn verontrustend
- Bemoei je met het dagelijkse leven
Raadpleeg altijd uw zorgverlener voor een diagnose.
Hoe wordt OCS behandeld?
Uw zorgverlener zal de beste behandeling bepalen op basis van:
- Hoe oud je bent
- Uw algemene gezondheids- en medische geschiedenis
- Wat ben je ziek
- Hoe goed u kunt omgaan met specifieke medicijnen, procedures of therapieën
- Hoe lang de aandoening naar verwachting zal duren
- Uw mening of voorkeur
De behandeling kan zijn:
- Vaak worden anti-angst- of antidepressiva gebruikt.
- Cognitieve gedragstherapie kan ook helpen.
Kernpunten over OCS
- OCS is een veel voorkomende aandoening. Het veroorzaakt aanhoudende verontrustende gedachten en dwangmatige rituelen die angst proberen te verminderen.
- De rituelen worden verterend en onderbreken het dagelijkse leven.
- Stressvolle gebeurtenissen kunnen de OCD-episodes uitlokken of verergeren.
- U kunt al dan niet inzicht hebben in de irrationele gedachten of gedragingen.
- Medicijnen en therapie kunnen de tijd die wordt besteed aan denkpatronen of dwangmatig gedrag helpen verminderen. De behandeling is het meest succesvol als beide worden gebruikt.
Volgende stappen
Tips om het meeste uit een bezoek aan uw zorgverlener te halen:- Weet wat de reden van uw bezoek is en wat u wilt dat er gebeurt.
- Schrijf vóór uw bezoek vragen op die u beantwoord wilt hebben.
- Neem iemand mee om u te helpen bij het stellen van vragen en onthoud wat uw provider u vertelt.
- Noteer bij het bezoek de naam van een nieuwe diagnose en eventuele nieuwe medicijnen, behandelingen of tests. Schrijf ook eventuele nieuwe instructies op die uw provider u geeft.
- Weet waarom een nieuw medicijn of nieuwe behandeling wordt voorgeschreven en hoe het u zal helpen. Weet ook wat de bijwerkingen zijn.
- Vraag of uw aandoening op andere manieren kan worden behandeld.
- Weet waarom een test of procedure wordt aanbevolen en wat de resultaten zouden kunnen betekenen.
- Weet wat u kunt verwachten als u het geneesmiddel niet gebruikt of de test of procedure niet ondergaat.
- Als u een vervolgafspraak heeft, noteer dan de datum, tijd en het doel van dat bezoek.
- Weet hoe u bij vragen contact kunt opnemen met uw provider.