Inhoud
- Groeiplaatbreuken: wat u moet weten
- Wat zijn groeischijven?
- Hoe ontstaan groeischijfbreuken?
- Soorten groeischijfbreuken
- Diagnose van groeischijfbreuken
- Behandeling van groeischijfbreuken
- Wat zijn mogelijke complicaties van breuken in de groeischijf?
Groeiplaatbreuken: wat u moet weten
- Groeiplaten zijn gebieden aan het einde van bepaalde botten waar de botten kunnen groeien. Een kind blijft groeien terwijl de platen 'open' zijn.
- Door een val of een andere oorzaak kan een groeischijf breken (breken).
- Een lichamelijk onderzoek en röntgenfoto's worden meestal gebruikt om een groeischijffractuur te diagnosticeren.
- Breuken van de groeischijf kunnen de normale groei onderbreken als ze niet goed worden behandeld.
- Gieten en spalken zijn veelgebruikte manieren om breuken in de groeischijf te behandelen, maar in bepaalde gevallen kan een operatie ook nodig zijn.
Wat zijn groeischijven?
Groeiplaten, ook wel fysische of epifysaire platen genoemd, zijn schijven van kraakbeen die aanwezig zijn bij opgroeiende kinderen. Ze bevinden zich tussen het midden en het uiteinde van de lange botten, zoals de botten van de armen en benen. De meeste lange botten hebben aan elk uiteinde één groeischijf. Wanneer een kind klaar is met groeien omdat zijn of haar groeischijven zijn gesloten en geen nieuw bot meer aanmaken. Groeiplaten zijn kwetsbaar en kunnen breken - een soortgelijk letsel zou bij een volwassene tot een verstuiking leiden.
Hoe ontstaan groeischijfbreuken?
Breuken in de groeischijf zijn vaak het gevolg van vallen of sport-, fiets- en motorvoertuigongevallen. In sommige gevallen kan een groeischijf breken als gevolg van overmatig gebruik van een gewricht. Een voorbeeld zijn breuken in de groeischijf die kunnen optreden in Little League-werpers als gevolg van overmatig gooien.
Uw kind moet onmiddellijk na het letsel worden behandeld op de plaatselijke eerste hulpafdeling of spoedeisende hulp. De medische staf kan u vertellen of een operatie nodig is. Voor fracturen waarvoor geen operatie nodig is, dient u toch een afspraak te maken met uw arts voor nazorg.
Soorten groeischijfbreuken
Groeiplaatfracturen worden geclassificeerd op basis van welke delen van het bot zijn beschadigd, naast de groeischijf. Gebieden van het bot direct boven en onder de groeischijf kunnen breken. Ze worden de epifyse (de punt van het bot) en metafyse (de "nek" van het bot) genoemd. De meest voorkomende groeischijffractuur loopt door de metafyse. Een tibiale metafysaire fractuur is bijvoorbeeld een groeischijffractuur in de grootste van de beenbotten onder de knie.
Diagnose van groeischijfbreuken
Veel breuken in de groeischijf zijn goed zichtbaar op röntgenfoto's. Meestal zijn röntgenfoto's van het aangetaste bot voldoende. Soms is het echter nodig om ter vergelijking foto's van de andere kant te maken.
Sommige breuken in de groeischijf zijn niet meteen te zien op een röntgenfoto. Mogelijk moeten andere tests worden uitgevoerd, waaronder echografie, CT-scans of MRI-scans. Uw arts kan voor de diagnose ook vertrouwen op de locatie van de pijn of andere tekenen en symptomen.
Behandeling van groeischijfbreuken
Groeiplaatfracturen worden doorgaans behandeld met spalken of afgietsels. Soms moet het bot terug op zijn plaats worden geplaatst om het in de juiste positie te laten genezen. Dit kan worden gedaan voordat of nadat het gips is geplaatst en wordt een gesloten reductie genoemd. De tijd die uw kind nodig heeft om in het gips of spalk te zitten, hangt af van de locatie en de ernst van de breuk. De leeftijd van uw kind is ook van belang: jongere patiënten genezen sneller dan oudere patiënten.
Als de fractuur is gemanipuleerd (verminderd), moet u vaker contact opnemen met de orthopedisch specialist van uw kind. De breuk moet nauwlettend worden gevolgd nadat deze is genezen om ervoor te zorgen dat het bot normaal blijft groeien.
Sommige groeischijfbreuken vereisen chirurgie om ervoor te zorgen dat de groeischijf optimaal is uitgelijnd voor een normale groei van dat bot. De operatie wordt open reductie en interne fixatie genoemd. Het bestaat uit het blootleggen van het bot om het op zijn plaats te zetten met schroeven en platen.
Wat zijn mogelijke complicaties van breuken in de groeischijf?
De meest ernstige complicatie is het vroegtijdig sluiten (volledig of gedeeltelijk) van de groeischijf.
- Volledige sluiting betekent dat de hele groeischijf van het aangetaste bot is gestopt met uitzetten. Dit heeft tot gevolg dat het aangetaste bot niet zo lang groeit als de andere kant.
- Gedeeltelijke sluiting betekent dat het beschadigde deel van de groeischijf niet meer werkt. Ondertussen blijft het onbeschadigde deel nieuw bot produceren. Hierdoor groeit het bot onder een abnormale hoek.
De ernst van en de noodzaak van behandeling van groeischijfsluitingen zijn afhankelijk van de locatie van de breuk en de leeftijd van de patiënt. Behandelingsopties omvatten:
- De groeischijf aan de andere kant operatief afsluiten.
- Chirurgische verlenging van het gewonde bot.
- Verkorting van het normale bot.
Andere complicaties van breuken in de groeischijf zijn onder meer vertraagde genezing van het bot, niet-genezing, infectie en verlies van bloedtoevoer naar het gebied, waardoor een deel van het bot sterft.